Στη ζωή, τα παιδιά μας, όπως και εμείς άλλωστε, μπορεί να έρθουν αντιμέτωπα με πολλές προκλήσεις και καταστάσεις ιδιαίτερα πιεστικές. Τα παιδιά αισθάνονται μερικές φορές πιεσμένα από διάφορα γεγονότα, όπως:

• σοβαρές προκλήσεις,
• ξαφνικές αλλαγές,
• οικονομικές δυσκολίες,
• δυσκολίες στις σχέσεις
• ανασφαλείς γειτονιές,
• κοινωνικό αποκλεισμό
• αίσθημα απομόνωσης,
• υπερφορτωμένο ωράριο, κλπ.

Η ανθεκτικότητα, το ψυχικό σθένος, είναι η ικανότητα που βοηθάει τα παιδιά, να αντιμετωπίσουν με επιτυχία αυτές τις προκλήσεις και τις προβληματικές καταστάσεις της ζωής.

Έτσι, το να κτίσουμε την ανθεκτικότητα στα παιδιά μας είναι ένα εργαλείο για να τα βοηθήσουμε να βελτιώσουν την ικανότητά τους να ξεπερνούν τις προκλήσεις της ζωής, να αναπτύσσονται και να εξελίσσονται.

Γιατί είναι σημαντικό να αναπτύξουμε την ανθεκτικότητα;

Η ανθεκτικότητα, κάνει τη μεγάλη διαφορά στη ζωή των ανθρώπων.

Τα άτομα που ανταποκρίνονται με ανθεκτικότητα στις δοκιμασίες:

– έχουν καλύτερη υγεία και ζουν περισσότερο

– είναι πιο ευτυχισμένα στις διαπροσωπικές τους σχέσεις

– έχουν μεγαλύτερη επιτυχία στο σχολείο και στην εργασία

– πάσχουν λιγότερο ή καθόλου από κατάθλιψη

Τί οικοδομεί την ανθεκτικότητα;

Πολλοί παράγοντες οι οποίοι ευνοούν μια υγιή ανάπτυξη στα παιδιά, τα βοηθούν, επίσης, να αναπτύξουν την ανθεκτικότητα.

Σ’ αυτούς περιλαμβάνονται:

α) η εξωτερική υποστήριξη:

– μια ασφαλή σχέση αγάπης με έναν ενήλικο που ενδιαφέρεται ειλικρινά και με ανιδιοτέλεια,

– σχέσεις με θετικά πρότυπα ανθρώπων στην οικογένεια και στην κοινωνία,

– ευκαιρίες να μαθαίνουν νέες δεξιότητες,

– ανάπτυξη « πνευματικής» διάστασης και αίσθησης του Θείου,

– ομάδες ή προγράμματα υποστήριξης για παιδιά που έχουν ιδιαίτερες ανάγκες.

β) οι εσωτερικές δυνάμεις:

– ο αυτοέλεγχος,

– η ικανότητα αιτιολόγησης καταστάσεων,

– η εμπιστοσύνη,

– η θετική στάση,

– η υπευθυνότητα,

– η συμμετοχή, η δράση και η προσφορά σαν επιλογές έρχονται σαν απάντηση στο τέλμα και την απελπισία.

Εκείνο, λοιπόν, που μπορούμε να κάνουμε εμείς ως γονείς για να ενδυναμώσουμε την ανθεκτικότητα στα παιδιά μας, είναι να έχουμε σχέσεις αγάπης.

Το να κτίσουμε μια στενή σχέση αγάπης με το παιδί μας, είναι ό,τι πιο σημαντικό μπορούμε να κάνουμε για να αναπτύξουμε την ανθεκτικότητά του.

Γιατί; Γιατί τα παιδιά έχουν μεγαλύτερη επιτυχία όταν αισθάνονται αγαπητά, αποδεκτά, προστατευμένα από τους κινδύνους και ότι τα κατανοούμε.

Όταν αισθάνονται αγαπητά και αποδεκτά, τους είναι πιο εύκολο να προσπεράσουν τις δύσκολες στιγμές της ζωής.

Τα παιδιά μαθαίνουν να αισθάνονται ασφαλή, χάρη στη στενή σχέση τους με ένα τουλάχιστον προσφιλές άτομο.

Μαθαίνουν επίσης, ότι οι ανάγκες τους θα ικανοποιηθούν.

Έτσι έχουν την απαραίτητη εμπιστοσύνη για να εξερευνήσουν τον κόσμο.

Σ’ αυτό το κλίμα αποδοχής το παιδί μαθαίνει να διευθετεί:

• το σώμα του,
• τα αισθήματά του,
• την προσοχή του,
• τις σκέψεις του,
• τη συμπεριφορά του.

Το παιδί μαθαίνει πώς να έχει σχέσεις αγάπης με άλλα σημαντικά πρόσωπα της ζωής του, όταν έχει θετικές καθημερινές διαδράσεις με τους γονείς του.

Γεγονός που του επιτρέπει να στραφεί, πιο εύκολα, σε άλλα άτομα σε περίπτωση ανάγκης.

Πώς όμως, χτίζουμε τις σχέσεις αγάπης με το παιδί μας;

– του δείχνουμε και του δίνουμε όλη την προσοχή και τη στοργή μας,

– παίζουμε με το παιδί μας,

– το παρηγορούμε όταν είναι πληγωμένο ή τρομοκρατημένο, λυπημένο ή θυμωμένο,

– το ακούμε με ενδιαφέρον: τις ιδέες του, τις σκέψεις του, τα αισθήματά του,

– του δείχνουμε ενσυναίσθηση, βλέπουμε τα πράγματα από τη δική του πλευρά,

– το βοηθάμε να αναγνωρίσει και να εκφράσει τα αισθήματά του: χαρά, λύπη, θυμό, τρόμο,

– μειώνουμε το χρόνο μπροστά στη τηλεόραση,

– διαβάζουμε και διηγούμαστε στο παιδί μας ιστορίες που έχουν σχέση με άτομα που τα διακρίνει η

συμπόνια, η ευγένεια και η κατανόηση των συνανθρώπων,

– τέλος φροντίζουμε να είμαστε για το παιδί μας το θετικό πρότυπο.

Ο ρόλος του εκπαιδευτικού.

Η ανθεκτικότητα του παιδιού ενισχύεται λοιπόν μέσω της ενδυνάμωσης των κοινωνικών, οικογενειακών και φιλικών δεσμών με τους άλλους, άρα η οικογένεια, το σχολείο, και η ευρύτερη κοινότητα γίνονται το «ψυχολογικό σπίτι», όπου τα παιδιά και οι νέοι μπορούν να δημιουργήσουν σχέσεις αμοιβαίου σεβασμού και φροντίδας και όπου καλλιεργούνται οι προστατευτικοί παράγοντες που ενισχύουν την ανθεκτικότητα.

Όπως καταλαβαίνουμε, ειδικά οι εκπαιδευτικοί έχουν την ευκαιρία να συνεισφέρουν με το έργο τους σε αυτόν τον κρίσιμο τομέα της ανάπτυξης των παιδιών, καθώς έρχονται σε επαφή με μεγάλο αριθμό παιδιών, πολλά από τα οποία μπορεί να μεγαλώνουν σε αντίξοα ή στερημένα οικογενειακά περιβάλλοντα.

Η πρόκληση που αντιμετωπίζουν είναι να δημιουργήσουν στο χώρο του σχολείου μια «κοινότητα», στην οποία τα παιδιά να νιώθουν ότι ανήκουν και ότι μέσα σε αυτήν υπάρχει ενδιαφέρον, σεβασμός και ευκαιρίες να αναπτύξουν το δυναμικό τους, να διαμορφώσουν την ταυτότητά τους και να δημιουργήσουν σχέσεις με τους συνομήλικούς τους.

Πρόκειται για βασικές ανθρώπινες ανάγκες και η φροντίδα αυτών των αναγκών, αποτελεί ζωτικής σημασίας αποστολή κάθε εκπαιδευτικού.

Σε αυτό είναι μεγάλη η συνεισφορά των Κέντρων Ξένων Γλωσσών, που πρέπει να αποτελούν μία σημαντική υποστηρικτική «κοινότητα», όπου το παιδί θα έχει την ευκαιρία να λαμβάνει τη φροντίδα και το ενδιαφέρον ευσυνείδητων εκπαιδευτικών, αλλά και να ανήκει στην ομάδα των συνομηλίκων με τους οποίους αλληλεπιδρά και σχετίζεται.

Ας έχουμε υπόψη μας λοιπόν ότι στο ζεστό, φιλικό, υποστηρικτικό εκπαιδευτικό περιβάλλον ενός Κέντρου Ξένων Γλωσσών, πρέπει να επιτελείται και το σημαντικό έργο της ενίσχυσης της ανθεκτικότητας των παιδιών, έτσι ώστε η απόκτηση της γνώσης να γίνεται μια ευχάριστη και ζωντανή διαδικασία.